مینیاتوریست معروف ایران

محتوا

رضا عباسی مینیاتوریست معروف ایران

رضا عباسی نقاش معروف، هنرمند صاحب سبک و مینیاتوریست معروف ایران در اواخر دوره صفوی در کاشان به دنیا اومد. پدرش علی اصغر کاشانی هم ازنقاشان مشهور دربار شاه طهماسب صفوی بود.

بنیان گذار مکتب اصفهان

رضا عباسی تحت تاثیر نقاشی های شیخ محمدنقاش که سبکش قزوین بود قرار گرفت و بعد از اون با دقت در نقاشی های هنرمندای اروپایی که اون زمان در اصفهان خرید و فروش میشد به بعضی از رموز سبک نقاشی اروپایی رسید، بعد شیوه‌ای جدید و پویاتر از سبک قزوین به وجود اورد.

رضا عباسی در مینیاتور، پرتره و تزیین به استادی رسید ولی مهارت اصلیش در سیاه قلم بود. او به شیوه ای ماهرانه، حتی بدون استفاده از رنگ و با خط های کوتاه صاف و منحنی، احساسات عناصر موجود در نقاشی رو بیان می کرد. مکتب ویژه ای رو پایه گذاری کرد و از بنیان گذاران نقاشی سبک اصفهان و فرنگی سازی در نقاشی ایرانی شد.

مهندس سیف الله امینیان باستان شناس معروف در مقاله‌ای با عنوان «رضا عباسی کاشانی، نگارگر برجسته ی مکتب اصفهان» اینطوری نوشتن که:

«ترقی و پیشرفت رضا عباسی که در ابتدا و قبل از ملقب شدن به عباسی، به نام آقا رضا مصور اشتهار داشت از هنگامی آغاز شد که به دعوت آقا خضر نهاوندی حاکم کاشان در دوره شاه عباس اول، نقاشی ها و نگارگری های کوشک مرکزی باغ فین کاشان را انجام داد و وقتی در سال ۱۰۱۶ هجری قمری شاه عباس اول برای نخستین بار وارد عمارت مرکزی باغ فین شد، به شدت تحت تأثیر نقاشی های زیبا و بسیار نفیس این عمارت قرار گرفت و نقاش آنرا فرا خواند و پس از تشویق و تحسین بسیار، وی را با خود به اصفهان برد.»

رضا کاشانی یا رضا عباسی

رضا کاشانی از همه‌ی هنرمندا و نقاشای اصفهان جلو زد و مشهورترین نقاش زمان شاه عباس صفوی شد، تا اونجایی که شاه عباس کبیر به دستای هنرمندش بوسه زد و اونو رضا عباسی خواند.

سفر به هند

بعد یه مدت به علت پریشان حالی (در بعضی کتابها اومده چون مردی خوشگذران بود و به کشتی گرفتن رو اورد، به همین دلیل از نظر شاه افتاد) از خدمت در دربار اخراج شد. این هنرمند ارزشمند و پر احترام که یه روزی پادشاه مغرور صفوی به دستانش بوسه زده بود، مجبور به ترک ایران شد. آقا رضا به دربار پادشاه هند رفت و در اونجا با خلق اثر پر ارزشی (تصویر شاه سلیم در ۱۰۰۸ هجری قمری) خودشو معرفی کرد.

آقا رضا و فرزندش ابوالحسن مورد توجه خاص و نوازش جلال الدین اکبر و بعد از اون جهانگیر قرار گرفتن. آقا رضا با القاب و اسامی آقارضا، آقارضا مصور، آقا محمدرضا کمترین و آقارضا مرید با اخلاص جهانگیر پادشاهی نیز معروف شد.

در الله آباد هند به سر در باغ خسرو از باغ های قدیم سلطنتی اون کشور کتیبه ای به خط نستعلیق از عبدالله مشکین قلم خطاط مشهور اون زمان به این مضمون هست: «حسب الحکم حضرت شاهنشاه جهان پناهی ظل اللهی نورالدین محمد جهانگیر پادشاه غازی به اهتمام مرید با اخلاص آقا رضا مصور این بناء عالی صورت اتمام پذیرفت». از این کتیبه اینطور برداشت میشه که آقا رضا در خدمت جهانگیر، نقاش همه فن حریف کارهای هنری او بوده.

آثار رضا عباسی امروز زینت بخش موزه های بزرگ دنیا مثل موزه ایران باستان، موزه آرمیتاژ، موزه صنایع شرقی مسکو، متروپولیتن، بوستون، کتابخانه ملی پاریس و لوور هست.

بعضی از آثار رضا عباسی مینیاتوریست معروف ایران

تصویر «پیرمردی در حال نشانه گیری»؛ در موزه «ویکتوریا و آلبرت» لندن.
تصویر «مجلس بزم سلطنتی»؛ در کتاب انوار سهیلی مربوط به بریتیش میوزیوم.
یه اثر نفیسش در موزه‌ی «بوستن» آمریکاست.
نقاشی های یک نسخه ی خطی حافظ که مربوط به تاریخ ۱۰۱۷ هجری قمری هست در موزه‌ی بریتانیا نگه داری میشه.
تصاویر «خمسه‌ی امیرخسرو دهلوی» در کتابخانه‌ی ملی پروس برلین هست.
هفده قطعه تصاویر بسیار عالی در نسخه‌ی خطی کتاب «خسرو و شیرین نظامی» در موزه‌ی «ویکتوریا و آلبرت» لندن.
تصویر «دختری سبزپوش در یک منظره»، این نقاشی که در فریرگالری واشنگتن هست، مهر مخصوص سلطنتی یعنی سجع «بنده شاه ولایت عباس» در قسمت بالای اون خورده و این امضا «مشقه آقا رضا» رو داره.
از آثار دیگرش کتیبه ای که به سر در «باغ خسرو» در هندوستان، به قلم عبدالله مشکین قلم که در زمان جهانگیرشاه نوشته شده و اسم آقا رضا مصور به عنوان یاران و همکاران کتیبه نویس در اونجا اومده و همین آقا رضا یکی از نقاشان این ساختمان بوده.
تصویر «بزم شاهزاده‌ای» در صفحه 131 مرقع «گلشن»، در موزه‌ی تزیینی سابق تهران.
دو اثر نفیسش که روی جلد مجله‌ی «هنر و مردم، شماره های ۵۳ و ۱۲۱ به چاپ رسیده».
اثری در مرقع «گلشن»؛ «تصویر پیرمردی که با پادشاهی صحبت می کند»؛ با امضای «مرید با اخلاص آقا رضا».
چند تا تصویر تو کتابخانه‌ی موزه‌ی کاخ گلستان؛ با نوشته های: «عمل رضا مرید پادشاه سلیم»، «بنده با اخلاص آقا رضا» و «آقا رضا مرید با اخلاص عمل نادر الزمانی جمعه تمام شد».
تصویر «شاهزاده ی شاهین به دست»؛ که اینطوری امضاش کرده «بنده با اخلاص شاه سلیم رقم آقا رضا».
اثری در کتاب «نقاشی اسلامی» (Islamic Painting)؛ تصویر «یک مجلس درباری»؛ با نوشته «رقم آقارضا».
یه اثر دیگه از ایشون روی جلد مجله «هنر و مردم شماره ۶۵ » به چاپ رسیده، تصویر «مجلس جهانگیر شاه».
اثر دیگرش تصویر «مردی کشیش مانند است که کاغذی در دست دارد». این نقاشی که با «آقا رضا مصور» امضا شده در تاریخ رمضان 1008 هجری قمری در «اگره» کشیده شده.
تصویر «پادشاهی شاهین به دست با ندیمان خویش» که نوشته «مرید با اخلاص آقا رضا جهانگیر شاهی» رو داره.
تصویر «آهوی زیبایی».
تصویر «یک جوان عبا به دوش».
تصویر «جوانی نشسته».